เช็กอายุสุนัขที่บ้านง่ายๆ แค่ดูจากฟัน! พร้อมเกร็ดน่ารู้เกี่ยวกับฟันน้องหมา

เคยแอบสงสัยกันไหมว่าน้องหมาที่บ้านตอนนี้อยู่ในช่วงวัยไหน บางตัวก็ยังซนเหมือนเด็ก บางตัวก็ดูนิ่ง ๆ ชิล ๆ เหมือนผู้ใหญ่เต็มตัว แต่จริง ๆ แล้วพวกเขาอายุเท่าไหร่กันแน่

ยิ่งถ้าบ้านไหนไม่ได้เลี้ยงน้องมาตั้งแต่ยังเล็ก หรือรับมาจากบ้านอื่น เรื่องอายุก็ยิ่งยากจะคาดเดา แต่รู้ไหมครับว่าแค่ดูจากฟันของน้องหมา ก็สามารถพอประมาณอายุได้แล้ว!

วันนี้ Yora Thailand ขอชวนทุกคนมาเรียนรู้วิธีเช็กอายุน้องหมาจากฟันแบบง่าย ๆ ทำเองได้ที่บ้าน พร้อมเกร็ดความรู้เกี่ยวกับสุขภาพฟันและช่องปากของสุนัขที่คุณพ่อคุณแม่มือโปรไม่ควรพลาด ใครมีเจ้าตูบอยู่ที่บ้าน ต้องอ่านเลย! 

---

ฟันน้องหมาเปลี่ยนยังไงบ้างตั้งแต่เด็กจนแก่?

ก่อนจะไปดูว่าเราจะเช็กอายุน้องหมาจากฟันได้ยังไง มาทำความเข้าใจกันก่อนดีกว่าว่า ฟันของน้องหมาเปลี่ยนไปยังไงบ้างในแต่ละช่วงวัย เพราะเรื่องนี้จะเป็นเบาะแสสำคัญที่ช่วยให้เราพอเดาอายุของน้องได้แม่นขึ้น

โดยปกติแล้ว น้องหมาจะมีการเปลี่ยนฟันอยู่ 2 รอบหลัก ๆ คือ ช่วงฟันน้ำนม กับ ช่วงฟันแท้ และฟันของแต่ละช่วงก็จะมีลักษณะเฉพาะที่ดูแล้วสังเกตได้ไม่ยากเลยครับ

ฟันน้ำนมในหมาเด็ก

น้องหมาจะเริ่มมีฟันน้ำนมตอนอายุประมาณ 3–4 สัปดาห์ และจะขึ้นครบ 28 ซี่ ภายในช่วง 6–8 สัปดาห์ ฟันจะดูเล็ก สีขาวใส และคมมากกก! (ใครเคยโดนน้องกัดเบา ๆ น่าจะพอรู้นะครับ) ถ้าเห็นว่าน้องมีฟันเล็ก ๆ สีใส ๆ แบบนี้อยู่ แปลว่าน้องยังเป็นเบบี๋อยู่เลย ยังไม่ถึง 2–3 เดือนแน่นอน

ช่วงเปลี่ยนจากฟันน้ำนมเป็นฟันแท้ สุนัขวัยกำลังโต (4–6 เดือน)

พอน้องหมาอายุได้ประมาณ 4 เดือน ฟันน้ำนมจะเริ่มหลุด แล้วฟันแท้ก็จะทยอยขึ้นมาแทนที่ ช่วงนี้แหละที่เรียกว่าวัยเปลี่ยนฟัน ซึ่งมักจะเห็นว่าน้องเริ่มกัดนู่นนี่เยอะขึ้น บางบ้านอาจเจอฟันหลุดตกอยู่บนพื้นด้วย! ฟันแท้จะใหญ่ขึ้น สีจะออกขาวนวล ๆ ดูแข็งแรงกว่าฟันน้ำนม

ฟันวัยรุ่นถึงวัยหนุ่มสาว (6 เดือน – 2 ปี)

ช่วงนี้ฟันแท้ของน้องจะขึ้นครบ 42 ซี่แล้ว ฟันจะดูขาวสะอาด ปลายฟันยังคม ร่องฟันลึกชัด บอกได้เลยว่าน้องอยู่ในช่วงกำลังโตเต็มวัย เป็นวัยที่ฟันดูดีที่สุด แข็งแรงที่สุด ถ่ายรูปยิ้มทีเรียกได้ว่าฟันวิ้งเลยหละครับ 

ฟันเริ่มผ่านการใช้งาน สุนัขวัยกลางคน (2–5 ปี)

เข้าสู่วัยผู้ใหญ่ ฟันน้องก็จะเริ่มมีร่องรอยของการใช้งานให้เห็นบ้าง เช่น ฟันหน้าเริ่มสึก ปลายฟันที่เคยแหลม ๆ ก็เริ่มมนขึ้น สีฟันอาจจะไม่ขาวจั๊วะเหมือนช่วงวัยรุ่น แต่ยังถือว่าสุขภาพดีอยู่

ฟันสุนัข วัยกลางคนตอนปลาย (5–7 ปี)

ช่วงนี้ฟันจะเริ่มสึกมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ฟันหน้าอาจจะเริ่มแบน ฟันเขี้ยวทื่อขึ้น สีฟันเปลี่ยนเป็นเหลืองนวล ๆ และอาจมีคราบหินปูนให้เห็นบ้างแล้ว ถ้าเจ้าตูบของคุณเริ่มมีอาการแบบนี้ ก็แปลว่าเขากำลังก้าวเข้าสู่วัยกลางคนตอนปลายแล้วนะครับ

ฟันสุนัขวัยสูงอายุ (7 ปีขึ้นไป)

พอน้องหมาเริ่มอายุมากขึ้น เป็นหมาสูงวัย ฟันก็จะเสื่อมสภาพตามอายุ บางซี่อาจเริ่มโยก หลุด หรือแตกได้ง่าย สีฟันออกเหลืองถึงน้ำตาล มีคราบหินปูน เหงือกอาจถอยลง บางครั้งอาจมีกลิ่นปากหรืออักเสบตามมา ถ้าสังเกตเห็นอาการแบบนี้ ควรพาไปหาคุณหมอเพื่อตรวจสุขภาพช่องปากให้ละเอียดเลยนะครับ

แล้วเราจะเช็กอายุสุนัขจากฟันได้แม่นแค่ไหน?

ถ้าเป็นลูกหมาอายุไม่เกิน 1 ปี การดูจากฟันจะค่อนข้างแม่น เพราะมีจุดเปลี่ยนที่ชัดเจนมาก แต่ถ้าโตแล้วก็อาจคลาดเคลื่อนได้บ้าง เพราะฟันจะสึกช้าเร็วไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับพฤติกรรมการกิน การเล่น หรือการดูแลของแต่ละบ้าน อย่างไรก็ตาม การสังเกตฟันก็ยังเป็นวิธีง่าย ๆ ที่ช่วยให้เราเข้าใจน้องมากขึ้น และดูแลเค้าได้เหมาะสมกับช่วงวัยมากขึ้นด้วยนะครับ

วิธีดูแลฟันและสุขภาพช่องปากของน้องหมา

การดูแลฟันของน้องหมาให้แข็งแรงไม่ใช่เรื่องยาก และเป็นสิ่งที่เจ้าของควรใส่ใจตั้งแต่เนิ่น ๆ เพราะฟันดีไม่ใช่แค่ช่วยให้น้องอาหารได้อย่างเอร็ดอร่อย แต่ยังส่งผลต่อสุขภาพโดยรวม และช่วยให้เราสังเกตอายุจากฟันได้แม่นยำขึ้นอีกด้วย

1. เริ่มต้นที่แปรงฟันเป็นประจำ

การแปรงฟันคือวิธีที่ดีที่สุดในการดูแลสุขภาพช่องปากของน้องหมาเลยครับ ยิ่งเริ่มตั้งแต่ยังเด็ก น้องก็จะคุ้นเคยและให้ความร่วมมือมากขึ้น แนะนำให้แปรงฟันให้น้องหมาอย่างน้อย 3 ครั้งต่อสัปดาห์ และใช้แปรงที่ออกแบบมาสำหรับสัตว์เลี้ยงโดยเฉพาะ ที่สำคัญ อย่าลืมเลือกยาสีฟันที่ปลอดภัยสำหรับสุนัข (ห้ามใช้ยาสีฟันของคนเด็ดขาด เพราะอาจเป็นอันตรายต่อน้องได้)

2. อาหารก็มีผลต่อฟัน

อาหารที่น้องหมากินในแต่ละวันก็มีผลต่อสุขภาพช่องปากโดยตรง อาหารเม็ดแบบแห้งมักช่วยลดคราบฟันได้ดีกว่าอาหารเปียก เพราะมีแรงเสียดสีจากการเคี้ยวที่ช่วยขจัดคราบบนฟันได้ นอกจากนี้ การให้กระดูกแบบธรรมชาติ (ที่ปลอดภัยและพอดีขนาด) ก็ช่วยดูแลฟันได้ดีเช่นกัน แต่ควรหลีกเลี่ยงกระดูกที่แข็งหรือเล็กเกินไป เพราะอาจทำให้ฟันแตก หรือกลืนเข้าไปโดยไม่ตั้งใจได้

เกร็ดน่ารู้! กระดูกแบบไหนที่น้องหมาแทะได้?

• เลือกกระดูกชิ้นใหญ่ เช่น Knuckle Bon (กระดูกต้นขาหรือท่อนขา) และ Marrow Bone (กระดูกไขข้อ) จากวัว แกะ หรือควาย

• หลีกเลี่ยงกระดูกหมู เพราะเปราะ แตกง่าย และอาจบาดปาก

• ให้แทะได้เมื่ออายุ 7 เดือนขึ้นไป (หลังฟันแท้ขึ้นครบ)

• น้องหมาสูงวัย (10 ปีขึ้นไป) ควรเลี่ยงกระดูกแข็งเพราะเสี่ยงฟันหัก

3. ของเล่นก็ช่วยดูแลฟันได้

ของเล่นที่ออกแบบมาให้ช่วยขัดฟัน เช่น ยางกัด หรือขนมขัดฟัน ก็ถือว่าเป็นตัวช่วยที่ดี น้องหมาจะได้สนุกไปด้วย ขณะเดียวกันก็ช่วยลดคราบฟันและหินปูนไปในตัว แบบนี้เรียกว่าคุ้มทั้งคู่!

4. กลิ่นปากแรง อย่านิ่งนอนใจ

ถ้าน้องหมาเริ่มมีกลิ่นปากแรงผิดปกติ โดยเฉพาะกลิ่นที่เหม็นเปรี้ยว หรือกลิ่นคล้ายของเน่า อาจเป็นสัญญาณของปัญหาในช่องปาก เช่น หินปูน เหงือกอักเสบ หรือฟันผุ

รวมถึงพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปอย่างเช่น กินข้าวน้อยลง เคี้ยวข้างเดียว หรือร้องเจ็บเวลาเคี้ยว ก็เป็นอีกสิ่งที่เจ้าของควรรีบพาไปพบสัตวแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากโดยด่วนนะครับ

5. ฟันของสุนัขแต่ละพันธุ์ก็มีความแตกต่างกัน

รู้ไหมว่าโครงสร้างฟันของน้องหมาแต่ละสายพันธุ์ไม่เหมือนกันเลย และความต่างเล็ก ๆ เหล่านี้แหละ ที่ส่งผลต่อสุขภาพช่องปากและวิธีดูแลแบบเฉพาะตัว ใครที่เลี้ยงน้องหมาอยู่ ลองดูสิว่าสายพันธุ์ของคุณเข้ากลุ่มไหนบ้าง

• หมาพันธุ์หน้าย่น หน้าสั้น: น้องหมากลุ่มนี้ เช่น บูลด็อก ปั๊ก เฟรนช์บูลด็อก หรือบ็อกเซอร์ มีโครงหน้าสั้น ขากรรไกรสั้น ทำให้ฟันเรียงตัวแน่นและซ้อนกันมากกว่าปกติ ส่งผลให้เกิดการสะสมของคราบหินปูนง่าย แถมบางตัวยังมีฟันเกหรือฟันสบกันไม่พอดีอีกด้วย ทำให้มีความเสี่ยงต่อปัญหาเหงือกและฟันผุสูง ต้องหมั่นแปรงฟันและตรวจสุขภาพช่องปากบ่อยกว่าพันธุ์อื่น ๆ

• หมาพันธุ์เล็กและไซส์ทอย: น้องหมาตัวจิ๋วอย่างชิวาว่า ยอร์คเชียร์ เทอร์เรีย หรือมอลทีส ถึงจะน่ารักแต่ปัญหาฟันเพียบ เพราะขนาดปากที่เล็ก ทำให้ฟันซ้อนกันแน่น และบางทียังมีฟันน้ำนมหลงเหลืออยู่แม้จะโตแล้ว ซึ่งทำให้เกิดกลิ่นปากและโรคเหงือกได้ง่าย ใครเลี้ยงน้องหมาพันธุ์จิ๋ว แนะนำให้หมั่นแปรงฟันและเช็กกับคุณหมอว่าฟันน้ำนมหลุดครบไหมด้วยนะครับ

• หมาพันธุ์ใหญ่: หมาพันธุ์ใหญ่ เช่น อเมริกัน พิทบูล เทอร์เรีย เกรทเดน หรือเซนต์เบอร์นาร์ด มีโครงสร้างฟันที่แข็งแรง และแรงกัดที่ทรงพลังมาก แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะไม่มีปัญหา เพราะฟันอาจหักได้จากการกัดของแข็งเกินไป เช่น กระดูกแข็งจัด หรือของเล่นพลาสติกหนา ๆ ซึ่งแข็งพอจะทำให้ฟันร้าวได้เลย แนะนำว่าให้เลือกของเล่นที่ปลอดภัย สำหรับน้องที่ชอบกัดแรง ๆ จะดีกว่าครับ

• หมาสายทำงาน สายลุย: หมากลุ่มนี้ เช่น บอร์เดอร์คอลลี่ ออสเตรเลียนเชพเพิร์ด หรือเยอรมันเชพเพิร์ด มักมีกรามแข็งแรง เพราะเดิมทีถูกเลี้ยงไว้สำหรับงานหนัก แต่การใช้งานหนัก ๆ ก็ทำให้ฟันสึกหรือแตกได้เหมือนกัน โดยเฉพาะฟันเขี้ยวที่ใช้จับหรือยกของบ่อย ๆ ถ้าเริ่มเห็นว่าฟันของน้องเริ่มสึก ไม่คม หรือเปลี่ยนสี ก็ควรพาไปให้คุณหมอตรวจเช็กด้วยนะครับ

เกร็ดน่ารู้เรื่องฟันน้องหมา ที่เจ้าของควรรู้ไว้!

1. น้องหมามีฟันเยอะกว่าคนเราซะอีกนะ!

เคยสงสัยไหมว่าน้องหมามีฟันกี่ซี่ บอกเลยว่าเยอะกว่าคนเราซะอีก! สุนัขมีฟันแท้มากกว่าคนถึง 10 ซี่! มนุษย์เรามีฟันแท้ 32 ซี่ แต่น้องหมามีถึง 42 ซี่เลยทีเดียว 

​​ตอนยังเป็นลูกหมา น้องจะมีฟันน้ำนม 28 ซี่ ซึ่งจะเริ่มงอกตอนอายุประมาณ 3–4 สัปดาห์ พอโตขึ้น ฟันน้ำนมเหล่านี้จะทยอยหลุดไป เมื่ออายุ 6-7 เดือนน้องหมาจะมีฟันแท้ขึ้นมาแทนที่ทั้งหมด 42 ซี่

2. น้องหมาฟันผุไม่ใช่ปัญหาใหญ่ แต่คราบหินปูนสิของจริง!

น้องหมาส่วนใหญ่มักไม่ค่อยเจอปัญหาฟันผุ เพราะอาหารของสุนัขไม่ได้มีน้ำตาลสูงเหมือนของคน แต่สิ่งที่น่ากังวลกว่าคือ คราบหินปูน ที่ค่อย ๆ สะสมและอาจลุกลามไปจนถึงเหงือก ถ้าปล่อยไว้นาน ๆ น้องอาจปวดฟันโดยที่พ่อ ๆ แม่ ๆ ไม่รู้ตัวก็ได้ เพราะฉะนั้นอย่ารอให้เห็นฟันดำแล้วค่อยเริ่มดูแลกันนะครับ!  

3. สุนัขไม่ได้ใช้ฟันแค่กินข้าวเหมือนคน

ฟันของน้องหมาไม่ได้มีไว้แค่เคี้ยวอาหาร แต่ยังใช้เพื่อจับ ดึง ป้องกันตัว โดยเฉพาะฟันเขี้ยวที่ทั้งแข็งแรงและสำคัญมากกับชีวิตประจำวันของน้อง ต่างจากคนเราที่ใช้ฟันเพื่อบดอาหารเป็นหลัก เพราะฉะนั้นการดูแลฟันของเจ้าตูบจึงเป็นสิ่งที่เจ้าของต้องใส่ใจไม่แพ้เรื่องอาหารเลย

4. ฟันน้องหมามีชีวิต!

ใช่ครับ ฟันของน้องหมาไม่ใช่แค่กระดูกแข็ง ๆ แต่มีทั้งเส้นเลือดและเส้นประสาทที่คอยหล่อเลี้ยงอยู่ข้างใน นั่นแปลว่าถ้าน้องมีฟันผุ แตก หรือได้รับแรงกระแทกแรง ๆ ก็สามารถเจ็บได้เหมือนคนเลย การแปรงฟันสม่ำเสมอ หรือให้ขนมขัดฟันช่วย ก็เป็นวิธีง่าย ๆ ที่จะช่วยให้น้องหมายิ้มสวยแถมยังรักษากลิ่นปากของสุนัขได้อีกด้วยนะครับ

---

จะเห็นได้เลยว่าฟันของน้องหมาไม่ได้มีไว้แค่เคี้ยวอาหารเท่านั้น แต่ยังเป็นตัวช่วยบอกอายุ และเป็นจุดเริ่มต้นของสุขภาพที่ดีในระยะยาว การเข้าใจการเปลี่ยนแปลงของฟันในแต่ละช่วงวัย รวมถึงใส่ใจดูแลช่องปากให้เหมาะสม จึงเป็นสิ่งที่เจ้าของควรให้ความสำคัญไม่แพ้เรื่องอื่นเลยครับ

และถ้าใครกำลังมองหาอาหารที่ช่วยดูแลสุขภาพช่องปากและอ่อนโยนต่อระบบย่อย ยังไงเราก็ขอฝาก Yora อาหารสุนัขเกรด Holistic นำเข้าจากประเทศอังกฤษ ซึ่งทำมาจากโปรตีนแมลง ย่อยง่าย ให้โภชนาการสูง เหมาะกับน้องหมาทุกสายพันธุ์ ไว้ด้วยนะครับ 

อร่อย มีคุณค่า ย่อยง่าย แถมยังช่วยให้เจ้าตูบของคุณมีฟันสวย ยิ้มสดใสได้ในทุก ๆ วัน!